Περισσότερος καπνός

Σε διάφορα φιλελεύθερα μπλογκ θίγεται το ζήτημα της απαγόρευσης του καπνίσματος, καταρχήν σε χώρους εστίασης αλλά και ευρύτερα στους δημόσιους χώρους. Όντας φιλελεύθεροι η ανάλυσή τους, ανεξάρτητα από τα διαφορετικά δια ταύτα, περιστρέφεται γύρω από την ελευθερία του ατόμου. Τόσο να καπνίσει όσο και να μην εκτεθεί στο καπνό. Ασκήσεις λογικής, αν δεις μία τις έχεις δει όλες.

Δεν το λέω αφ' υψηλού, κι ας είμαι ψηλός, αλλά επειδή έχω φρέσκο ένα θάψιμο του Μιχάλκοφ. Το οποίο αξίζει να διαβαστεί όλο αλλά παραθέτω ένα απόσπασμα που με βολεύει:

Jury trials have presented a peculiar problem for Russia's courts ever since they were reintroduced on a limited scale in 1993. With juries calling the shots, prosecutors have found it extremely difficult to get a conviction, no matter how watertight a case was. Even despite overwhelming evidence, Russian juries have tended to side with the criminal, handing out acquittals at an astronomical rate. While race is an issue, it's not the overarching problem when it comes to juries. Russian juries seem to acquit without too much thought about ethnicity. You have a good chance of beating the charges if you're Chechen, Jewish or Slavic.

It's not just matter of incompetent prosecutors, payoffs or jury intimidation (although all of these probably play some part). Acquittals have been Russia's MO ever since Alexander II signed jury trials into law back in 1864. From then on, suspicion of authority and the glamorization of The Outlaw trumped even the strongest prejudices. Case-in-point: In 1913, despite widespread anti-Semitic sentiment, an all-Christian jury acquitted a Ukrainian Jew on trial for the ritual murder of a 13-year-old boy. The jury believed the police were manipulating the testimony of the main witness.

Μας τα έχουν πει κι άλλοι γι' αυτή τη χαριτωμένη μεταρρύθμιση του Τσάρου

Τό ἄρθρο τοῦ Ντοστογιέφσκυ «Sredá» (= περιβάλλον) γράφτηκε μέ ἀφορμή τά νέα ρωσικά δικαστήρια. Μετά τήν κατάργηση τοῦ φεουδαρχικοῦ συστήματος στή Ρωσία, ὅπως ξέρετε, ἀνέλαβαν, κατά τό πρότυπο τῆς Ἀγγλίας, νά ἔχουν δικαστήρια σέ κάθε κοινότητα, ἀπό 12 χωρικούς, πολῖτες. Καί ἐνῶ ὁ δικαστής δικάζει τόν κάθε παραβάτη, τήν ἀπόφαση βγάζουν οἱ χωρικοί, οἱ ἁπλοί πολῖτες. Καί αὐτοί, κατά τό πλεῖστον, λέει ὁ Ντοστογιέφσκυ, ἀθωώνανε τούς κατηγορουμένους, τούς παραβάτες, τούς ἐγκληματίες. Γιατί; ρωτάει. Συγχωρούσανε τό κακό ἤ πίστευαν ὅτι φταίει τό περιβάλλον; Ὁ Ντοστογιέφσκυ δίνει μιά θαυμαστή γνώμη πού, κατ' ἐμέ, ἐξηγεῖ πάρα πολλά.

Μήν ξεχνᾶτε, λέει, ὅτι ὁ ρωσικός λαός εἶναι πολύ πρόσφορος στήν ἰδέα τῆς sredá (τοῦ κοινωνικοῦ περιβάλλοντος). Μήπως λοιπόν αὐτός ἦταν ὁ λόγος πού προσφέρθηκε ὁ ρωσικός λαός —βέβαια ἐδῶ ἔχουμε ἕνα προφητικό στοιχεῖο στόν Ντοστογιέφσκυ— νά δεχθεῖ τίς ἐπιδράσεις τῆς φιλοσοφίας τῆς sredá, τῆς φιλοσοφίας τοῦ περιβάλλοντος; —ἔτσι περίπου ὀνομάζει τό σοσιαλισμό τοῦ Μπιελίνσκυ καί τοῦ Τσερνιτσέφσκυ. Ὁ λαός μας εἶναι πολύ νέος ὡς πρός τήν ἰδέα τοῦ περιβάλλοντος, τῆς κοινωνίας ἡ ὁποία ευθύνεται, καί πού δεν μπορεῖ νά ξεχωρίσει τόν ἄνθρωπο. Ὁ ρωσικός λαός μας ἔχει τήν τάση —ἀπό τή φύση του, ἀπό τίς σλαβικές του, ἄς ποῦμε, καταβολές— νά γίνει τό πιό πρόσφορο ὑλικό γιά τήν ἰδέα τῆς φιλοσοφίας τῆς sredá, τῆς φιλοσοφίας τοῦ περιβάλλοντος. Ἀλλά, συνεχίζει, ὁ λαός ἐννοοῦσε διαφορετικά τή sredá. Ἀσφαλῶς φταίει ἡ sredá, ἀλλά ἡ sredá αὐτή εἶμαι ἐγώ, εἶσαι ἐσύ, εἴμαστε ἐμεῖς καί ὄχι ἡ σχέση μας, ὄχι ἡ κοινωνία μας ὡς société, ἀλλά ἐμεῖς ὡς πρόσωπα. Μέ ἄλλα λόγια, ἐάν ἐμεῖς οἱ ἴδιοι οἱ δικασταί εἴμασταν διαφορετικοί, ἄν ἐμεῖς εἴμασταν καλύτεροι, θά ἤσουν καί σύ. Ἔτσι, μ' αὐτόν τόν τρόπο, μοιραζόμαστε τό ἔγκλημά σου, τό παίρνουμε πίσω ἐπάνω μας, ὄχι ἁπλῶς ἀπό συμπάθεια, ἀλλά ἀπό πραγματική συμμετοχή στό ἔγκλημά σου. Φταῖμε, λοιπόν, κι ἐμεῖς πού ὁδηγήθηκες ἐκεῖ. Μήν ξεχνᾶς ὅμως ὅτι φταῖς κι ἐσύ. Μέ τόν τρόπο αὐτό ἡ ἀπόφαση τῶν ἐνόρκων, εἴτε καταδικαστική εἶναι εἴτε ἀθωωτική, γίνεται μέ πόνο καί μέ μιά αὐτοκαταδίκη. Μ’ ἄλλα λόγια, εἶναι ὁ χριστιανικός τρόπος ἀντιμετωπίσεως τῆς ἁμαρτίας. Μή νομίζουμε ὅτι ἡ ἁμαρτία, τό κακό γενικά, εἶναι ἔξω ἀπό μᾶς. Εἶναι θέμα τῆς ἐλευθερίας μας. Καί ἐλευθερία σημαίνει εὐθύνη. Ἐλευθερία σημαίνει ὅτι ἐσύ, προσωπικά, τοποθετεῖσαι ἔναντι τοῦ πράγματος, καί ὄχι ἡ ἔρευνα του πῶς ἔχει ἀντικειμενικά τό πρᾶγμα.

Επομένως (memo to self: να γράψω κάποια στιγμή για τη λειτουργία των συμπερασματικών συνδέσμων ως πηγή γέλιου) καπνιστή φταις εσύ για τον εθισμό σου, αλλά φταίω κι εγώ που σου τρίβω στη μούρη πόσο ανυπόφορος είσαι. Γιατί αν έκανα τον κόπο να αλλάξω λίγο, να ψαλιδίσω λίγο την ελευθερία μου (!), ίσως να είχες ανάγκη λιγότερες ρουφηξιές.